Cá thiên đường - Macropodus opercularis và cách chăm sóc
Cá Thiên đường ( Macropodus opercularis ) hay còn được gọi là cá cờ ở Việt Nam là một trong những loài cá sớm nhất được nuôi trong bể cá, được nhập khẩu từ châu Á vào năm 1869 sang Pháp và đưa đến Hoa Kỳ vào khoảng năm 1876. Những con cá cứng cáp này sống sót ở nhiệt độ thấp tới 50 độ F, nhưng thích 75 độ F – 78 độ F.
Nó là một trong những loài cá sớm nhất được nuôi làm cá nhiệt đới trong bể cá, nhưng khi các loài từ Amazon trở nên phổ biến, chúng trở nên ít phổ biến hơn nhiều. Bạn thấy đấy, chúng nhỏ, khoảng 3 inch khi trưởng thành, nhưng rất gầy còm và là những chiến binh hung ác, không phải là bạn chung bể tốt đối với hầu hết các loài cá cảnh khác.
Tuy nhiên, chúng là một loài cá tuyệt vời cho một người có sở thích học nghệ thuật lai tạo cá. Cá Thiên đường là một loài cá được biết đến với cái tên Cá mê cung (Bộ: Anabantiformes), có nghĩa là nó có một cơ quan phụ cho phép nó thở không khí trên bề mặt, cũng như thở oxy từ nước qua mang. Chúng sống ở những vùng nước nông, tù đọng trong tự nhiên, chẳng hạn như cánh đồng lúa, nơi nồng độ oxy trong nước gần như không có.
Thói quen nổi lên mặt nước để thở oxy đã tạo cho chúng một phương pháp sinh sản gọi là xây tổ bằng bong bóng. Những con đực của cá mê cung sẽ xây một tổ bong bóng trên mặt nước, trong đó con cái sẽ đẻ trứng của mình. Một số loài, như Cá Thiên đường và Cá Betta, rất tỉ mỉ trong việc xây tổ bong bóng và chăm sóc trứng và cá con
Quá trình sinh sản của cá thiên đường
Như trong nhiều loài cá mê cung khác, Cá Thiên đường xây tổ bằng bong bóng. Con đực thổi ra các bong bóng khí và chất nhầy, chúng nổi lên trên bề mặt và tạo thành một “bè”. Màu sắc của cá đực sẽ trở nên hoàn toàn rực rỡ đỏ và xanh lam khi thời gian giao phối đến gần (bạn sẽ thấy thuật ngữ Cá Thiên đường đến từ đâu vào thời điểm này). Đáng ngạc nhiên là con cái sẽ trở nên xỉn màu và nhợt nhạt hơn trong giai đoạn này.
Khi con cái chín (mập) với trứng và sẵn sàng đẻ, con đực quấn quanh mình con cái dưới “bè bong bóng”. Trứng bắt đầu thoát ra khỏi con cái và đồng thời được thụ tinh bởi con đực khi cả hai vẫn quấn lấy dưới ổ. Trứng nổi lên một cách tự nhiên, điều này không bình thường đối với trứng Cá Mê Cung vì với hầu hết các loài, trứng chìm và con đực ngậm chúng trong miệng và thổi vào tổ bong bóng. Nếu một số trứng bắt đầu chìm, con đực sẽ thả con cái, con cái sẽ bất động, và con đực cẩn thận gom những quả trứng vào miệng và thổi vào tổ bong bóng phía trên chúng. Sau đó, con đực lại quấn quanh người con cái và lặp đi lặp lại quá trình này cho đến khi vài trăm quả trứng được đẻ ra.
Khi trứng đẻ xong, con đực thổi nhiều bong bóng hơn để tạo thành lớp thứ hai bên dưới trứng, bịt kín chúng. Việc này có thể lặp đi lặp lại trong 48 giờ tiếp theo bởi con đực.
Mục đích của tổ bong bóng
Một lý do là tổ bong bóng bảo vệ trứng khỏi sức nóng của ánh nắng mạnh chiếu xuống ruộng lúa bằng cách che nắng cho chúng. Một lý do khác là nó bảo vệ trứng khỏi vi khuẩn, chất nhầy của con đực sử dụng để tạo bọt thực sự có đặc tính chống vi khuẩn. Lý do thứ ba cho tổ bong bóng là để trứng ở cùng một chỗ, và giữ lại cá con (cá con) khi chúng bắt đầu nở, vì vậy con đực có thể dễ dàng bảo vệ chúng trước sự nguy hiểm của những kẻ săn mồi. Đây là nơi mà bản chất hung ác hơn của những con cá này trở thành một lợi thế cho sự tồn tại của loài!
- Nhiệt độ và thời gian ấp trứng: Nhiệt độ phải được giữ ở mức ổn định 80 F để có kết quả tốt nhất cho quá trình sinh sản và trứng nở trong điều kiện tốt nhất, sẽ mất 48 giờ.
- 48 giờ thứ hai: Trong 48 giờ tiếp theo, bạn sẽ chỉ thấy những thứ nhỏ như sợi tóc đen rủ xuống từ tổ bong bóng, đó là cá con mới nở. Con đực sẽ bắt bất kỳ cá con nào rơi khỏi tổ bằng miệng và thổi chúng trở lại tổ. Cá con phải ở trong tổ bong bóng cho đến khi chúng tự do bơi lội. Chúng không cần thức ăn cho đến khi chúng được bơi tự do; vào thời điểm này chúng sẽ ăn hết bao noãn.
- Ngày thứ năm: Các con non bây giờ sẽ là một đám mây nhỏ bơi lội tự do xung quanh con đực. Nó thường sẽ không ăn thịt con của mình, nhưng tốt nhất vẫn là đưa nó trở về bể ban đầu, nhiệm vụ của cá cha mẹ đã được hoàn thành vào thời điểm này. Trong tự nhiên, cá con sẽ tìm kiếm protein để ăn. Chúng sẽ bắt đầu ăn các sinh vật nhỏ bé trong nước, được gọi là infusoria.
- Tuần thứ ba đến thứ tư: Cá con của bạn đang phát triển tốt và có thể ăn hầu hết các loại thức ăn cho cá nhỏ, chẳng hạn như thức ăn mảnh vụn hoặc thức ăn cho cá bột được chế biến sẵn. Cho ăn nhiều lần mỗi ngày trong 4-6 tháng tiếp theo. Sau đó, bạn sẽ có những con cá đẹp để tặng bạn bè hoặc thậm chí bán cho một cửa hàng cá địa phương hoặc trực tuyến. Chúc bạn thành công!
- Một lưu ý cuối cùng: Mặc dù việc xây tổ bong bóng và chăm sóc con non thường là công việc của cá đực, nhưng Cá thiên đường cái có thể làm cả hai việc. Nếu một con đực bị chết sau khi trứng được đẻ ra thì một con cái có thể tiếp quản công việc của nó. Tuy nhiên, đó không thể là toàn bộ câu chuyện. Trong các bể thủy sinh, người ta đã quan sát thấy những con cái chuẩn bị đẻ trứng nhưng không có con đực ở bên sẽ xây tổ bong bóng và đẻ trứng, không được thụ tinh.
Tổng kết
Chúng vẫn là một loài cá rất đep nếu chúng ta chăm sóc tốt và chọn được những cá thể mang gen tốt. Hy vọng mọi người có thể trải nghiệp vẻ đẹp của những con cá đực ở thời ky sinh sản và xem cách chúng làm tổ như thế nào nhé. Cảm ơn mọi người đã theo dõi bài viết nhé.