Cách nuôi cá Koi đúng chuẩn, chúng ăn gì và sinh sản như thế nào?

Có thể nói rằng cá Koi hiện đang là một trong những loại cá cảnh được nuôi phổ biến nhất, loài cá này rất thích hợp để nuôi trong ao vườn ngoài trời.

Nhật Bản chính là nơi loài cá này được nhân giống lần đầu tiên, chúng cũng chính là đề tài được đưa vào nhiều tác phẩm nghệ thuật huyền thoại và nổi tiếng của xứ sở hoa anh đào.

Mặc dù chúng thuộc họ với cá vàng, nhưng cách chăm sóc giữa những loài cá này lại rất khác nhau. Điểm khác biệt nhất chính là loài cá Koi này không thể sống trong bể cá, do đó chúng thường được nuôi trong một cái ao cá ở ngoài trời.

Xem thêm: Cách nuôi và chăm sóc cá vàng đuôi quạt (Fantail)

Do đó để tìm hiểu chi tiết hơn cách chăm sóc và nuôi những con cá Koi đúng chuẩn nhất, mời các bạn hãy cùng tham khảo nội dung trong bài viết dưới đây.

Trước tiên, mời các bạn cùng xem qua một vài thông tin tóm tắt về loài cá này:

I. Giới thiệu về Cá Koi

Cá Koi là một loài cá biến thể của cá chép ( Cyprinus carpio ). Chúng thuộc họ Codinidae, bao gồm tất cả các cá chép và cá tuế.

Tên gọi cá Koi được đặt từ tên tiếng Nhật có nghĩa là cá chép. Từ thế kỷ 19, người Nhật Bản đã bắt đầu nuôi cá Koi, khi người nông dân nuôi cá chép bản địa trong vườn lúa của họ.

Xem thêm: Cách nuôi cá Phượng Hoàng: Cách cho ăn, chăm sóc và tạo bể nuôi

Bây giờ việc nuôi và nhân giống những con cá này đã trở thành một ngành công nghiệp phổ biến với hình thức kinh doanh.

Trong tự nhiên, cá chép thường chỉ sống được khoảng 20 năm. Nhưng đối với cá Koi khi được nuôi trong ao hồ nhân tạo có thể sống tới 50 năm nếu chúng được chăm sóc đúng cách.

II. Hành vi điển hình

Cá Koi là loài cá rất ôn hòa và sẽ tương tác với những loài cá khác khi chúng được nuôi cùng với nhiều loài cá khác nhau.

Chúng thường sống theo bầy đàn ở bất cứ môi trường sống nào với số lượng từ 5 đến 15 con và sẽ bơi trong các đội hình đẹp mắt.

Xem thêm: Cách nuôi cá Thiên Thần: cho ăn, chăm sóc và nhân giống

Cá Koi thường xuyên bơi xung quanh ao cá, chúng sẽ bơi và di chuyển theo chiều dọc của ao và hay có thói quen tìm thức ăn tự nhiên ở phía dưới đáy ao hồ.

Ở nhiệt độ lạnh hơn, chúng sẽ trú ẩn nấp ở bên dưới ao hồ. Chúng là một loài cá rất năng động và hay bơi tự do quanh hồ, nhờ đó bạn có thể chiêm ngưỡng được những màu sắc rực rỡ của loài cá ở xung quanh hồ.

Ngoài ra, cá Koi có cách săn mồi khá thú vị. Khi tìm kiếm thức ăn, chúng sẽ đào bới vào trầm tích để nhổ cây và nhai hạt ngon. Chúng ăn như chân không, lấy một ngụm thức ăn lớn và lọc sạch bụi bẩn.

Tuy nhiên, đây lại là một cách săn mồi tiêu cực khiến chúng trở thành một loài gây hại cho chính hệ sinh thái nước ngọt có trong ao hồ.

Xem thêm: Cách nuôi cá Mây Trắng, thức ăn, chăm sóc, sinh sản và tạo bể cá

III. Các loại cá Koi

Cá Koi có thể đạt chiều dài lên tới 1 mét, điều này cũng đồng nghĩa chúng là một trong những loài cá có kích thước lớn nhất được nuôi trong ao hồ.

Về ngoại hình, chúng thường có hai roi ở hai bên hàm, có mõm tròn và hàm không có răng để nuốt trôi con mồi.

Con cái thường lớn và có thân hình tròn hơn con đực. Thông thường, vây của chúng ngắn và tròn, tuy nhiên vẫn có một số giống được lai tạo và có vây dài.

Những con cá Koi này được biết đến với nhiều màu sắc nổi bật. Chúng thường có màu trắng hoặc bạc với vảy ánh kim và các đốm màu sặc sỡ như màu đỏ, vàng, cam, đen hoặc xanh đậm.

Xem thêm: Cách nuôi cá La Hán, thức ăn, nhân giống, chăm sóc trong bể cá

Tất nhiên những màu sắc và dấu đốm này sẽ còn tùy thuộc vào loài cá Koi như sau:

1. Cá Koi bướm

[Cá Koi bướm] còn có tên tiếng Anh là Butterfly Koi hoặc Dragon Koi, chúng được đặt tên như vậy do phần vây ngực dài và vây đuôi của chúng. Nhờ vậy mọi người mới có thể phân biệt được loài cá này so với các loài cá Koi khác.

Đây là loại cá Koi khá mắc tiền nhưng nhiều người chơi cá cảnh vẫn sẵn sàng chi hầu bao để nuôi loài cá này.

2. Cá Koi Nhật Bản

Đây là loại cá Koi mà bạn sẽ thấy được nuôi phổ biến nhất trong hầu hết các ao hồ hiện nay.

Xem thêm: Cách nuôi cá vàng mắt lồi, thức ăn và tạo bể cá thế nào?

[Cá Koi Nhật Bản] thường có màu trắng, có các đốm màu cam và đỏ với một đốm đỏ duy nhất trên đỉnh đầu. Đây được xem như là giống cá Koi tiêu chuẩn nhất

3. Cá Koi vảy rồng

Thực chất là có đến hai loại cá Koi khác nhau, tuy nhiên đó chỉ là một thuật ngữ khác của Butterfly Koi - tức cá Koi bướm.

Loài cá biến thể có tên Kumonryu cũng được gọi là Cá Koi rồng. Đây là một con cá màu đen và trắng với các dấu hiệu thay đổi tùy theo mùa.

4. Cá Koi đen và trắng

Loài cá Koi này có đặc điểm gồm các đốm đen và trắng. Một số con còn có phần đầu tách biệt với một nửa bên đầu này là màu trắng và mặt kia màu đen.

Xem thêm: Cách nuôi cá Tetra - chăm sóc - thức ăn và sinh sản

Loài cá Matsuba Koi cũng có ngoại hình màu đen và trắng, nhưng chúng sẽ có các vệt đen trên cơ thể điểm theo một ít màu đỏ hoặc vàng.

5. Cá Koi vàng

[Cá Koi vàng] còn được gọi là cá Ogon, đây là một loài cá bao gồm các màu bạc, cam hoặc vàng.

Điểm đặc trưng của cá Koi vàng đó là chúng có các dấu vàng trên cơ thể màu trắng, ngoài ra còn có một số loài cá Koi có phần vảy đẹp lấp lánh giống như như đồng tiền vàng.

IV. Môi trường sống và điều kiện nuôi cá Koi

Cá Koi thực chất là thuộc cùng họ với cá chép, do đó chúng có nguồn gốc từ châu Âu và châu Á.

Xem thêm: Cá nóc lùn ăn gì? Cách nuôi, nhân giống, chăm sóc trong bể cá

Chúng thường sống trong hồ, ao và suối có đáy bùn và nhiều dòng chảy. Nó được tìm thấy ở cả vùng ôn đới và nhiệt đới và thích nhiệt độ nước trên 21 ° C.

Chúng thường hoạt động mạnh nhất vào lúc hoàng hôn và bình minh nhưng sẽ bơi và tìm thức ăn vào tất cả các giờ trong ngày.

Do đó, để nuôi cá Koi trong ao hồ thì bạn nên duy trì nhiệt độ từ 23 - 30° C quanh năm. Vào mùa đông, sẽ cần thêm một hệ thống sưởi ấm để ngăn chặn thời tiết lạnh giá.

Việc điều chỉnh lưu lượng nước là không cần thiết, nhưng cá vẫn sẽ ổn nếu bạn tạo thêm một dòng suối nhỏ hoặc thác nước vào ao nuôi của mình.

Xem thêm: Cá nô lệ ăn gì? Cách nuôi, chăm sóc và nhân giống trong bể cá

Độ pH của ao hồ nên được giữ trong khoảng 6-9. Bạn có thể sử dụng đá vôi nghiền nát với nước để giúp duy trì độ pH luôn ổn định.

Ao hồ của bạn nên được làm từ bê tông, với lớp lót cao su và chất nền đáy bùn.

Tốt nhất là bạn nên biến ao hồ nuôi cá Koi trở thành một một hồ nước ngoài trời tuyệt đẹp với các loại cây vô hại sẽ không làm hỏng hệ sinh thái tự nhiên của bạn tạo ra.

Những cây thực vật tốt nhất cho một ao hồ nước mà bạn nên tham khảo bao gồm: lục bình, hoa súng, bèo và nhiều hơn nữa.

Xem thêm: Cá chình nước ngọt có mấy loại? Đặc điểm, cách nuôi và cách chăm sóc

Ngoài ra, bạn cũng nên trồng thêm cây xanh quanh ao hồ để tạo bóng mát và che chở đàn cá Koi tránh bị nắng chiếu vào.

Một ao hồ để nuôi cá Koi sẽ cần ít nhất là 946L nước, nếu muốn nuôi số lượng đàn cá Koi lớn hơn thì sẽ cần tới 3785L nước. Ao của bạn nên có độ sâu tối thiểu ít nhất là 2 mét bao gồm cả khu vực nông và sâu.

V. Nên nuôi cá Koi với các loài cá nào?

Trong tự nhiên, loài cá KOi thường sống với các loài [cá chép] khác. Ngoài ra, chúng cũng nuôi cùng với các loài cá khác như [cá Killi] nhỏ, [cá trắm cỏ], [cá mèo], [cá rô] và [cá vược].

Cá Koi là loài cá rất ôn hòa sẽ không quấy rối hay làm mồi cho những con cá khác khi nuôi trong ao nên vì thế bạn sẽ có khá nhiều lựa chọn để thả giống.

Xem thêm: Các loại cá vàng được ưa chuộng nhất hiện nay

Tuy nhiên tốt nhất là bạn nên nuôi cùng với cá vàng, đây có lẽ là một trong những lựa chọn phổ biến nhất của nhiều người chơi cá cảnh. Đơn giản vì chúng có màu sắc và ngoại hình giống nhau và sẽ trông rất đẹp khi bơi cùng nhau trong ao.

Ngoài những loài cá để kể trên bên trên, bạn còn có thể nuôi thêm các động vật lưỡng cư khác, đặc biệt là ếch, mà tốt nhất là bạn nên thu hút ếch một cách tự nhiên vào ao hồ thay vì mua ếch về thả vào ao hồ.

Ếch từ các cửa hàng vật nuôi hoặc các ao khác có thể mang vi khuẩn có thể lây sang cá của bạn.

Bạn nên tránh nuôi chúng với cá thái dương mang xanh, bởi vì cá chép và cá thái dương mang xanh lại là những đối thủ trong tự nhiên nên nếu nuôi cùng chúng sẽ thường xuyên gây lộn với nhau khi cạnh tranh thức ăn và lãnh thổ.

Xem thêm: Cá Betta là gì? Hướng dẫn cách nuôi và cách chăm sóc

Lưu ý thêm rằng, cá Koi sẽ ở trạng thái tốt nhất khi chúng được nuôi theo bầy đàn với ít nhất là 5 con cá trong một ao và bạn có thể nuôi tối đa lên đến 15 con nếu ao hồ rộng.

VI. Cách chăm sóc cá Koi

Loài cá Koi dễ bị nhiễm [herpesvirus] gây nên tử vong. Koi herpesvirus, hay viết tắt là KHV, đây là một loại virus truyền nhiễm gây nguy hiểm cho tất cả các giống cá chép thông thường. Khi một con cá chép đã bị nhiễm bệnh, thì nguy cơ chết sẽ lên đến 80%.

Cái chết sẽ xảy ra nhanh chóng trong một hoặc hai ngày, và bất kỳ con cá nào còn sống sót sau khi bị nhiễm bệnh đều sẽ trở thành vật mang mầm bệnh vĩnh viễn có thể lây nhiễm cho con cá chép khác được nuôi cùng trong ao.

Các triệu chứng của KHV bao gồm khó thở, mắt trũng và tổn thương đỏ và trắng ở mang. Trong nhiều trường hợp nhiễm bệnh, bạn nên cách ly toàn bộ các con cá khác sang bể nuôi khác khi một con cá chẳng may bị nhiễm bệnh.

Xem thêm: Cá kiếm là gì? Kỹ thuật nuôi và cách chăm sóc trong bể nuôi

KHV có thể được ngăn chặn bằng cách kiểm tra cẩn thận sức khỏe của bất kỳ con cá chép mà bạn mới mua, chúng phải được kiểm dịch trước 2 tuần trước khi bạn đưa chúng vào ao hồ để nuôi.

Ngoài ra, bạn cũng nên quan sát và để ý đến cách bơi lội thất thường của chúng và nhận biết cá bị khó thở khi thấy chúng nuốt nước bọt khí nhiều hơn bình thường.

Cuối cùng, thì bạn nên thường xuyên làm sạch ao hồ và kiểm tra bộ lọc nước đều đặn sau 2 đến 4 tuần.

VII. Cá Koi ăn gì?

Trong tự nhiên, những con cá Koi có chế độ ăn tương tự như cá vàng. Chúng là loài ăn tạp có thể ăn hạt và thực vật, tảo, động vật phù du và côn trùng. Chúng không làm mồi cho những con cá khác nhưng có thể ăn trứng của những con cá khác.

Khi được nuôi trong điều kiện ao hồ tốt, cá Koi sẽ nhai các thảm thực vật và sinh vật có trong hồ. Các chế độ ăn uống tốt nhất cho chúng nên bao gồm sự kết hợp giữa thực phẩm tươi sống và đồ ăn cho cá chuyên dụng.

Hơn nữa, chúng cũng sẽ ăn tảo và thực vật thủy sinh, do đó bạn nên đưa vào ao hồ một lượng tảo và cỏ dại nổi để ngăn cản chúng nhổ cây và phá hoại thực vật trong ao.

Thỉnh thoảng bạn cũng nên cho chúng ăn một vài bọ chét nước và tôm ngâm nước muối. Bạn cũng có thể cho chúng ăn thêm các loại côn trùng và ấu trùng được bán sẵn rất tiện lợi.

Hầu hết các đồ hộp thức ăn cho cá đều có hàm lượng protein cao. Tuy vậy, phần lớn dinh dưỡng mà cá Koi cần lại đến từ những gì mà chúng tìm thấy trong ao hồ. Do đó, bạn có thể cho chúng ăn tối đa 3 phần nhỏ thức ăn viên bổ sung mỗi ngày.

VIII. Vấn đề sinh sản của cá Koi

Để nuôi cá Koi, bạn sẽ cần tạo ra một ao hồ riêng để giúp chúng giao phối và sinh sản.

Việc sinh sản có thể được thực hiện tự nhiên hoặc nhờ vào các phương tiện nhân tạo như tiêm hormone. Cá sẽ đạt đến độ chín của tình dục từ 2 đến 5 tuổi và sinh sản tự nhiên sẽ xảy ra vào mùa xuân.

Trong một ao hồ sinh sản, bạn sẽ cần nuôi 2-3 con đực cho mỗi con cái. Con cái thường có ngoại hình lớn hơn, càng lớn tuổi hơn thì khả năng sinh sản của chúng càng tốt.

Để khuyến khích điều kiện sinh sản tự nhiên, hãy giữ ao sinh sản của bạn ở nhiệt độ từ 17-22 ° C.

Trong thời kỳ sinh sản, chúng nên được cho ăn các loại thực phẩm giàu protein tối đa 3 lần một ngày.

Con cái sẽ đẻ trứng trong thảm thực vật vùng nước nông và con đực sẽ thụ tinh cho chúng sau khi trứng được đẻ ra. Kiểu thụ tinh bên ngoài này rất phổ biến với nhiều loài cá khác nhau.

Sau khi trứng được thụ tinh, chúng phải được loại bỏ và đặt vào bể ấp. Chúng sẽ nở sau 3 đến 4 ngày. Trong giai đoạn ấu trùng sau khi trứng nở ra, cá sơ sinh sẽ cực kỳ nhỏ bé và trôi dạt trong nước như động vật phù du. Ở giai đoạn này, bạn nên cho cá sơ sinh ăn tôm ngâm nước muối ấu trùng và trứng trộn với nước.

Một khi chúng đạt đến giai đoạn cá con, chúng sẽ trông giống như những phiên bản thu nhỏ của cá trưởng thành. Sau đó bạn có thể đưa chúng vào trong ao và cho cùng loại thức ăn tương tự như cho cá Koi trưởng thành.

Vậy là bài viết này đã giới thiệu đến các bạn về loài cá Koi cũng như cách chăm sóc và nuôi loài cá này sao cho phù hợp. Tất nhiên, bạn đừng quên nghiên cứu kỹ lưỡng trước khi lựa chọn nuôi bất kỳ loài cá nào để có thể nuôi chúng một cách tốt nhất. Chúc các bạn thành công!