logo

Cá chìa vôi là gì? Đặc điểm và cách nuôi trong bể

Trước giờ nhiều người thường hay lầm tưởng rằng cá chìa vôi và [cá ngựa] đều cùng là một loài do chúng có ngoại hình khá giống nhau, nhưng thật ra chúng là hai loài cá khác nhau và có chung họ cá thuộc Syngnathidae.

Cá chìa vôi với ngoại hình độc đáo của mình sẽ là sự lựa chọn phù hợp cho những người chơi cá cảnh có kinh nghiệm và những người đang tìm kiếm một điều gì đó khác biệt cho bể cá của mình.

Trong bài viết này mình sẽ cùng các bạn tìm hiểu chi tiết về loài cá chìa vôi, bao gồm các đặc điểm cũng như cách nuôi chúng trong bể đúng cách và phù hợp nhất.

Xem thêm: Cá Gramma Hoàng gia là gì? Cách nuôi và cho ăn khi nuôi trong bể

Trước tiên, mời các bạn hãy xem qua bảng tóm tắt về những thông tin cơ bản của loài cá này:

Mức độ chăm sóc: Khó khăn
Tính cách: Phụ thuộc vào từng loài cá chìa vôi
Màu sắc: Đỏ, Xanh, Vàng, Nâu & Đen
Tuổi thọ: 5-10 năm
Kích thước: Lên tới 20cm
Chế độ ăn: Ăn thịt
Thuộc họ: Syngnathidae
Kích thước bể tối thiểu: Khoảng 113L
Kiểu bể cá: Gồm rạn [san hô] với đá, hang động và nước chảy nhẹ
Có thể nuôi cùng với: Chỉ nên nuôi cùng loài cá hoặc với cá ngựa

I. Cá chìa vôi là gì?

Cá chìa vôi có tên tiếng Anh là Pipefish, thuộc họ cá Syngnathidae, đây cũng là họ cá của hơn 47 loài cá ngựa khác, do đó giữa cá chìa vôi và cá ngựa sẽ nhiều điểm tương đồng về ngoại hình. Chúng có ngoại hình thuôn dài với kích thước lên tới 20cm cùng với đó là rất nhiều đặc điểm thú vị mà mình sẽ đề cập chi tiết trong các phần dưới đây.

1. Ngoại hình

Cá chìa vôi có phần đầu và miệng khá giống với cá ngựa. Miệng của chúng nhỏ, hẹp, không có răng và trên miệng có một khoảng trống nhỏ có tác dụng hút các loài giáp xác nhỏ để làm thức ăn.

Tuy nhiên, ngoại hình và cơ thể của chúng cũng có những điểm khá khác biệt so với cá ngựa. Chẳng hạn như chúng có thân hình thon, thẳng, có khả năng ngụy trang tốt và ẩn dưới lớp cỏ biển và cỏ dại để tránh kẻ thù.

Xem thêm: Cá Garibaldi là gì? Cách chăm sóc và nuôi trong bể cá

Cơ thể chúng khá dài và cứng, khi chạm vào các bạn sẽ cảm thấy như có lớp vỏ giáp bọc xung quanh thân nhằm bảo vệ chúng thoát khỏi những kẻ săn mồi.

Mặc dù loài cá này có thể bơi được nhưng chúng lại không được xếp vào các loài cá bơi khỏe nhất. Chúng di chuyển khá chậm chạp vì trên cơ thể chúng chỉ có một vây lưng nhỏ, do đó chúng chủ yếu bơi ở những dòng nước chảy nhẹ và thích nghỉ ngơi thường xuyên hơn là hoạt động.

Cá chìa vôi sở hữu rất nhiều màu sắc khác nhau với hơn 200 loài cá chìa vôi khác nhau. Hầu hết những người chơi cá cảnh thường thích chọn những con cá có màu sắc rực rỡ như tím, cam, đỏ, xanh đen và nâu, nhằm tạo thêm sự nổi bật cho bể cá của họ. Thậm chí còn có một số loài cá chìa có thể thay đổi màu sắc khác nhau trên cơ thể để thích nghi với môi trường xung quanh.

2. Tính cách và hành vi

Trong quá trình nuôi cá chìa vôi, đôi khi bạn sẽ thấy chúng sẽ luồn qua các đám cỏ dưới đáy bể theo kiểu con rắn, đó chính là lúc chúng đang tìm kiếm thức ăn.

Xem thêm: Cá bướm là gì? Kỹ thuật nuôi và chăm sóc

Nếu bạn trồng bất kỳ loại cây thẳng đứng nào trong bể cá của mình, thì cá chìa vôi sẽ thể hiện khả năng bắt chước môi trường xung quanh của mình, bằng cách tạo dáng thẳng đứng giống cái cây và đầu cúi xuống phía dưới khi chúng đang săn bắt con mồi.

Ngoài ra, khi thấy con mồi ngay trước mắt mình, cá chìa vôi sẽ di chuyển rất nhanh giống như một viên đạn nằm ngang đang tiến tới điểm đích để tóm lấy con mồi..

Với các hành vi thú vị trên, cá chìa vôi sẽ là một trong loài cá rất thú vị để bạn nuôi và quan sát, đặc biệt là khi chúng được nuôi theo cặp.

II. Môi trường sống và cách tạo bể nuôi cho cá chìa vôi

Phần lớn cá chìa vôi biển thường sinh sống ở vùng nước mặn nhiệt đới và cận nhiệt đới.

Xem thêm: Cá dơi là gì? Kỹ thuật nuôi, cho ăn và tạo bể cá

Trong tự nhiên, chúng thường sống ở đầm phá, gần cỏ biển và các rạn san hô. Chúng sử dụng các đám cỏ và rạn san hô để ngụy trang nhằm bảo vệ bản thân thoát khỏi những kẻ săn mồi cũng như săn bắt và quan sát con mồi trong tầm ngắm của chúng.

Ngoài ra, một số loài cá chìa vôi còn có thể sống được ở môi trường nước ngọt, mặc dù điều này khá hiếm vì chúng vẫn chủ yếu sống ở vùng nước biển hoặc nước lợ.

Chúng thường thích sống ở những dòng nước chảy chậm để di chuyển và hoạt động xung quanh vì đây là loài cá bơi khá kém.

Còn vấn đề tạo bể nuôi cá chìa vôi, thì bạn nên tạo nên một bể nước mặn với nhiều đá, cỏ và san hô để giúp chúng ẩn nấp.

Xem thêm: Cá thia biển là gì? Cách nuôi và chăm sóc trong bể cá

Trong bể cá này, bạn cũng cần trang trí thêm nhiều hang động để tạo nơi trú ẩn với nhiều màu sắc khác nhau để tái tạo lại môi trường tự nhiên quen thuộc đối với chúng.

Cá chìa vôi tốt nhất là nên nuôi theo cặp hoặc theo bầy đàn trong cùng một bể nuôi, ngoài ra nếu thích bạn cũng có thể nuôi cùng với một vài con cá ngựa.

Do chúng có nguồn gốc từ vùng biển nhiệt đới, nên mực nước bạn nên giữ trong khoảng 25 - 25 độ C.

Ngoài ra, bạn cũng cần tuân theo các tiêu chuẩn khác như mức cân bằng độ pH của nước nên ở giữa 8.1 - 8.4, với một độ cứng cacbonat (dKH) là 8-12 và trọng lượng riêng là 1,020 - 1,025.

Xem thêm: Cá chim Hoàng đế là gì? Đặc điểm và kỹ thuật nuôi trong bể

Để thuận lợi hơn trong việc săn mồi của chúng, bạn nên đặt bể cá ở những nơi có ánh sáng tốt và đủ mạnh.

III. Cách chăm sóc cá chìa vôi

Thật sự thì cá chìa vôi là loài cá rất khó chăm sóc, đặc biệt là đối với những người mới chơi cá cảnh lần đầu. Vì lý do này, nên nhiều người thường ít khi chọn nuôi loài cá này.

Có lẽ nhiều người nghĩ rằng chúng khó chăm sóc vì loài cá này không có khả năng thích nghi tốt trong quá trình chuyển đổi sống trong môi trường tự nhiên sang nuôi nhốt. Điều này chủ yếu xảy ra do chúng không được cho ăn đúng cách trong quá trình chuyển đổi và thích nghi.

Tuy nhiên, sau những khó khăn ban đầu trong việc để chúng làm quen và thích nghi hơn khi sống trong bể cá, nếu xét tổng thể thì chúng vẫn khá kiên cường và phát triển khỏe mạnh khi sống trong các môi trường bể cá khác nhau.

Xem thêm: Cá thia lá mạ là gì? Đặc điểm, cách nuôi và chăm sóc

Khi chọn nuôi cá chìa vôi, thì bạn cũng cần xem xét đến các dấu hiệu nhiễm trùng do vi khuẩn trên loài cá này.

Trong quá trình nuôi thì bạn nên để ý thường xuyên các dấu hiệu có trên cơ thể của nó, nếu bạn nhận thấy các vết vẩn đục ở trên da, vây cá, mắt cá hoặc nhận thấy chúng thở quá nhanh thì chứng tỏ rằng chúng đang gặp vấn đề về sức khỏe hoặc đã bị nhiễm trùng vi khuẩn.

IV. Nên cho cá chìa vôi ăn gì?

Cá chìa vôi là loài kiếm ăn theo trực quan nên vì vậy chúng cần sống trong điều kiện bể nuôi có ánh sáng tốt để tìm thức ăn.

Chúng không giỏi trong việc tranh giành thức ăn với các loài khác cũng vì lý do này, do đó chúng chỉ nên được nuôi trong bể cá có các con cá cùng loài hoặc cá ngựa để tránh việc bị chết đói do các loài cá khác tranh giành mất thức ăn.

Xem thêm: Sao biển là gì? Đặc điểm và cách ăn của chúng khi nuôi trong bể

Ngoài ra, chúng là động vật ăn thịt và sẽ sử dụng cái miệng dài của mình để hút các loài giáp xác nhỏ, sinh vật phù du và các thực phẩm sống khác như tôm nhỏ có trong bể cá.

Đối với những con cá chìa vôi trưởng thành sẽ có xu hướng ăn các loài cá nhỏ, côn trùng và giun.

Nhìn chung, chúng hoạt động rất tốt trong việc chui vào tất cả các ngóc ngách trong bể cá do chúng có hình dạng cơ thể mảnh khảnh và thuôn dài, tuy nhiên loài cá này lại có một hệ thống tiêu hóa khá nhỏ nên bạn chỉ cần cho chúng ăn ít thức ăn và chia thành nhiều bữa thường xuyên trong ngày vì chúng rất mau đói.

Để duy trì chế độ ăn uống tốt trong một bể thủy sinh, bể cá nên được thiết lập với rất nhiều đá và các loại đá và tảo biển sống để tạo ra các quần thể lớn gần gũi như tự nhiên.

Xem thêm: Ốc Nerita là gì? Đặc điểm và cách nuôi trong bể cá

Khi nuôi cá chìa vôi, bạn cũng nên cung cấp thêm cho chúng các loại thực phẩm sống khác nhau nhằm cung cấp cho chúng một chế độ dinh dưỡng đầy đủ nhất.

Bạn nên ưu tiên chọn các loại thực phẩm có nguồn gốc từ môi trường biển vì chúng rất giàu axit béo không bão hòa rất tốt cho cá do các sinh vật nước ngọt như chúng thường thiếu các axit này. Vì vậy, nếu bạn nuôi loài cá này bằng các loại thực phẩm sống giống như cá nước ngọt, thì chúng cần được cung cấp thêm các loại thức ăn có chứa axit béo chẳng hạn như Vibrance chứa axit béo không bão hòa, vitamin C và nhiều khoáng chất khác.

Do đó, sau đây sẽ là một số loại thức ăn gợi ý mà bạn nên sử dụng cho loài cá chìa vôi này bao gồm: các loài động vật giáp xác, tôm ngâm nước muối, ấu trùng, các loại tôm đỏ, ấu trùng tôm Mysis….

Hơn nữa, trừ khi bạn có một bể cá rất lớn, thì ngoài ra bạn có thể thấy rằng sẽ không có đủ không gian hoặc thức ăn tự nhiên đủ để cung cấp cho các loài cá này.

Xem thêm: Cá vẹt là gì? Có nên nuôi cá vẹt trong bể cá không?

Đây là một vấn đề rất phổ biến và đã có rất nhiều trường hợp cá chìa vôi khi nuôi bị chết đói do không được người nuôi chăm sóc cẩn thận. Đây là lý do tại sao một số người chọn sử dụng thực phẩm đông lạnh cho chúng nhằm làm phong phú các loại thực phẩm trong việc cung cấp cho chúng một chế độ dinh dưỡng đầy đủ.

Bạn có thể tập cho chúng ăn các loại thực phẩm đông lạnh, tất nhiên điều này sẽ khó khăn và cần sự kiên nhẫn nếu bạn muốn cố gắng đào tạo lại việc ăn uống của chúng.

Nếu cá chìa vôi của bạn không thích ăn thực phẩm đông lạnh, thì bạn nên chọn những loại thức phẩm nhỏ vụn nhất để phù hợp hơn với kích thước miệng của chúng. Các loại ấu trùng tôm Mysis đông lạnh và thịt tôm đông lạnh sẽ là một số loại thức ăn gợi ý dành cho bạn có thể sử dụng.

Bạn cũng có thể dùng hầu hết các loại thực phẩm sống được liệt kê ở trên ở dạng đông lạnh. Nhớ là nghiền nát chúng để làm cho thức ăn đủ nhỏ khi cho chúng ăn.

Xem thêm: Cá Trạng Nguyên là gì? Đặc điểm, cách nuôi và chăm sóc

Bạn nên cho ăn cá chìa vôi ăn với số lượng nhỏ, khoảng ba lần một ngày. Điều quan trọng là không cho chúng ăn quá nhiều vì chúng sẽ không ăn hết lượng thức ăn đó và làm cho bể cá của bạn bị bẩn nhanh hơn.

V. Nên nuôi cá chìa vôi với những loài cá nào?

Như đã nói từ đầu, khi nuôi cá chìa vôi thì tốt nhất là bạn nên nuôi chúng cùng với đồng loại của mình hoặc nuôi cùng với cá ngựa là phù hợp nhất. Ngoài ra thì bạn nên hạn chế nuôi chúng cùng những loài cá khác. Nếu trong trường hợp bạn muốn nuôi cá chìa vôi cùng với những loài cá khác, thì hãy đảm bảo rằng việc cạnh tranh giành thức ăn giữa các loài cá sẽ ít xảy ra.

Đơn giản là vì loài cá này thường bơi chậm và khó cạnh tranh giành thức ăn với các loài cá khác bơi nhanh hơn khi đi kiếm thức ăn.

Ngoài ra, bạn nên tránh nuôi chúng với các loài cá hung dữ và sống theo phân chia lãnh thổ bằng mọi giá, hoặc bạn cũng có thể nuôi chúng cùng với các loài cá hiền lành hơn như [cá nóc], cá hề hoặc nghêu. Và tùy thuộc vào loài cá chìa vôi, bạn có thể chọn nuôi chúng một mình hoặc nuôi theo cặp.

Xem thêm: Con còng là gì? Chúng ăn gì? cách nuôi con vật này trong bể cá

Một lời khuyên dành cho các bạn là nên nuôi chúng theo bầy đàn khi bạn đã là người nuôi cá có kinh nghiệm hoặc là tay chơi cá cảnh lâu năm, cũng như bạn phải chuẩn bị sẵn một bể cá đủ lớn để nuôi chúng đúng cách nhất.

Điểm thú vị khi nuôi theo bầy đàn là bạn sẽ được chiêm ngưỡng khoảnh khắc đàn cá chìa vôi nối đuôi nhau bơi lội và tạo ra hiệu ứng giống như một chuyến tàu dài đang di chuyển trong bể cá nhìn rất đẹp.

Vậy là bài viết này đã giới thiệu đến các bạn về loài cá chìa vôi cũng như tìm hiểu rõ hơn về cách chăm sóc và nuôi loài cá này. Tuy nhiên, bạn nên nghiên cứu kỹ lưỡng trước khi lựa chọn nuôi bất kỳ loài cá nào để có thể nuôi chúng một cách tốt nhất. Chúc các bạn thành công!