Cá bướm là gì? Kỹ thuật nuôi và chăm sóc

Cá bướm là một trong số ít loài cá có màu sắc đẹp và kỳ lạ nhất được biết đến trong đại dương.

Hiện nay, có ít nhất 114 loài cá bướm nước biển được ghi nhận, trong đó có dưới hơn một nửa là thích hợp để nuôi trong bể cá gia đình.

Một số loài cá bướm này thường được nuôi và có thể thích nghi nhanh chóng với môi trường sống trong một bể cá, tuy nhiên vẫn có những loài cá bướm không thích hợp để nuôi trong bể nhân tạo.

Xem thêm: Cá Gramma Hoàng gia là gì? Cách nuôi và cho ăn khi nuôi trong bể

Hơn nữa, cũng do sự phức tạp và một vài khó khăn trong quá trình nuôi cá bướm, nên chỉ những người chơi cá cảnh chuyên nghiệp và có kinh nghiệm lâu năm mới có khả năng nuôi cá bướm hiệu quả.

Do đó trong bài viết sau đây, chúng ta sẽ cùng nhau nghiên cứu đầy đủ về loài cá bướm xinh đẹp này và cách chăm sóc nuôi dưỡng chúng đúng cách nhất.

Trước khi vào bài viết chính, mời các bạn cùng xem qua các thông tin cơ bản về loài cá này.

I. Cá bướm là gì?

Cá bướm thuộc họ Chaetodontidae, tức là chúng cũng cùng họ với các loài cá cờ và cá san hô. Cá bướm là một trong những loài cá nước mặn có nhiều màu sắc và đặc điểm phức tạp nhất, tất nhiên nhờ vào ngoại hình xinh đẹp chính là một trong những lý do hàng đầu khiến nhiều người chơi cá cảnh chọn nuôi.

Xem thêm: Cá chìa vôi là gì? Đặc điểm và cách nuôi trong bể

Loài cá biển này có kích thước khá nhỏ và hầu hết được tìm thấy trên các rạn san hô của Đại Tây Dương, Ấn Độ và Thái Bình Dương cũng như ở vùng biển nhiệt đới và cận nhiệt đới. Chúng có kích thước và chiều dài từ 12 đến 22cm, tuy nhiên đối với một số loài như Cá đào cử nhân sẽ có kích thước lên tới 30cm.

Cá bướm là động vật có túi, có nghĩa là chúng hoạt động và kiếm ăn vào ban ngày và nghỉ ngơi trên san hô vào ban đêm. Chúng chủ yếu ăn sinh vật phù du, san hô và hải quỳ.

Các loài cá bướm nhỏ hơn thường có xu hướng sống theo bầy đàn, trong khi các con cá lớn hơn thường sống một mình hoặc bơi cùng bạn tình và chúng sẽgiao phối với nhau đến cuối đời.

Ngoại hình

Cá bướm là một loài cá có hoa văn rực rỡ và nổi bật ở đại dương, có lẽ đây là lý do tại sao chúng rất phổ biến đối với người chơi cá cảnh.

Xem thêm: Cá Garibaldi là gì? Cách chăm sóc và nuôi trong bể cá

Trong đó, phần lớn các loài cá bướm đều có hoa văn sống động như màu trắng, xanh lam, đỏ, cam, vàng và đen, còn lại một số loài sẽ có màu sắc tối màu hơn nhưng vẫn có hoa văn rất phức tạp ấn tượng.

Nhiều loài cá bướm có thân hình gồm các dải màu tối nằm trên mắt và các chấm tròn trên sườn thường dễ làm kẻ săn mồi bị nhầm lẫn. Điều này khiến những kẻ săn mồi bối rối giúp chúng có thể chạy thoát một cách dễ dàng.

Chúng có thân hình mỏng, dẹt, hình đĩa, với một vây lưng không bị đứt đoạn .

Hầu hết các loài cá bướm đều có mũi thon dài cho phép chúng tiếp cận các kẽ hở nhỏ để kiếm ăn.

Xem thêm: Cá dơi là gì? Kỹ thuật nuôi, cho ăn và tạo bể cá

Bên cạnh đó, ngoại hình của chúng cũng gần giống với loài cá thần tiên, tuy nhiên mũi của cá thần tiên sẽ không kéo dài và thường lớn hơn cá bướm rất nhiều.

Cá con cá bướm nhỏ được phát triển bởi các màng bọc bảo vệ giúp chúng thoát khỏi những kẻ săn mồi khi chúng cảm thấy nguy hiểm, những màng bọc này sẽ biến mất khi chúng đến tuổi trưởng thành.

Hành vi và tính cách của cá bướm

Hành vi và tính cách của cá bướm sẽ phụ thuộc vào loài mà bạn sẽ nuôi. Cá bướm thường sống theo bầy đàn, trừ khi chúng là một loài cá đặc biệt thích sống theo lãnh thổ. Một con cá bướm đơn độc thường sẽ di chuyển nhiều để tìm kiếm bạn đời cho mình. Chúng là một trong số rất ít những loài cá có thể tìm được bạn tình, sau đó cùng nhau sống và ở cùng nhau suốt đời .

Cá bướm là loài bơi cực kỳ giỏi, những lực đẩy liên tục được tạo ra bởi vây ngực của chúng cho phép chúng di chuyển rất nhanh.

Xem thêm: Cá thia biển là gì? Cách nuôi và chăm sóc trong bể cá

Nhờ vào kích thước nhỏ, chúng có thể dễ dàng ẩn mình vào các kẽ hở, cũng như có lợi cho việc lấy thức ăn và cho phép chúng trốn khỏi những kẻ săn mồi.

Hầu hết các loài cá bướm đều nhút nhát và sẽ ổn định hơn nếu bể cá đủ lớn và có nhiều chỗ để ẩn nấp. Một số loài, đặc biệt là những con cá bướm ăn san hô, sẽ có tính tranh đấu và giành lãnh thổ cũng như dễ bị tấn công nếu các loài cá khác xâm nhập vào khu vực của chúng.

Các loài cá sống theo kiểu lãnh thổ hơn thường sống theo cặp hoặc nhóm nhỏ cùng một loài với nhau, nhưng nói chung khi nuôi bạn nên nuôi kết hợp chúng với các loài cá bướm khác.

Những người bạn lý tưởng để có thể nuôi cùng với Cá bướm bao gồm cá hề, [cá bống], [cá lợn], cá vẹt và [cá nhà táng].

Xem thêm: Cá chim Hoàng đế là gì? Đặc điểm và kỹ thuật nuôi trong bể

II. Yêu cầu về môi trường sống và cách tạo bể cá bướm

Hầu hết các loài cá bướm sẽ được nuôi tốt nhất trong điều kiện bể chỉ có cá và đá sống.

Có một vài loài như [cá bướm mặt mèo] và [cá bướm san hô] sẽ phù hợp để nuôi trong một bể cá chứa [san hô].

Ngoài ra, bạn nên tạo cho bể cá có nhiều nơi ẩn nấp bằng cách sử dụng san hô, đá và đá sống là phù hợp nhất.

Cá bướm thích sống trong một bể cá lớn, một số loài cần bể cá có kích thước tối thiểu 283L và những loài cá khác thì sẽ cần ít nhất 567L, bể cá càng rộng thì chúng sẽ càng có nhiều không gian để bơi lội.

Xem thêm: Cá thia lá mạ là gì? Đặc điểm, cách nuôi và chăm sóc

Tất cả các loài cá bướm sẽ phụ thuộc vào điều kiện bể cá khác nhau, vì vậy bạn nên tham khảo các thông số sau đây để cân bằng pH, độ cứng và nhiệt độ nước.

Nhìn chung, hầu hết các loài cá bướm đều yêu cầu nhiệt độ nước trong khoảng 22 - 26 OC, độ cứng [carbonate] (dKH) là 8-12 và độ [pH] là 8.1-8.4.

III. Thực phẩm và chế độ ăn uống của cá bướm

Phần lớn cá bướm đều có phần mũi nhọn và dài, điều này sẽ giúp chúng có thể dễ dàng kiếm ăn tại các kẽ hở trong đá hoặc san hô.

Chúng chủ yếu ăn tảo, san hô và bọt biển. Một số loài cá bướm là loài ăn tạp và đôi khi chúng sẽ ăn cả động vật giáp xác nhỏ và động vật phù du.

Xem thêm: Sao biển là gì? Đặc điểm và cách ăn của chúng khi nuôi trong bể

Tuy nhiên vẫn có những loài cá bướm, nhất là những con cá bướm hung hăng thường ăn luôn cả san hô, vì vậy trừ khi bạn có đủ điều kiện để mua san hô sống, còn không thì bạn đừng nên đưa san hô vào bể nuôi cá bướm.

Ngoài những thức ăn trên thì cá bướm vẫn đòi hỏi một chế độ ăn uống đa dạng. Do đó bạn nên cung cấp cho chúng nhiều loại thực phẩm khác nhau. Chế độ ăn uống của chúng sẽ bao gồm như vảy, thực phẩm đông lạnh, tôm ngâm nước muối và sinh vật phù du cũng như bạn nên cho ăn nhiều lần trong ngày.

Bên cạnh đó, bạn vẫn có thể tự làm thức ăn cho cá, nó đơn giản và sẽ tiết kiệm chi phí của bạn hơn rất nhiều.

IV. Cách chăm sóc cá bướm

Có một vài các loài cá bướm đều có thể chất rất khỏe mạnh và sẽ thích nghi tốt với môi trường sống trong bể cá, trong khi lại có ít loài cá bướm không thể thích nghi với môi trường này.

Xem thêm: Ốc Nerita là gì? Đặc điểm và cách nuôi trong bể cá

Vì cá bướm rất khó nuôi trong điều kiện nuôi nhốt, vì thế bạn nên chọn loại cá bướm có khả năng thích nghi tốt với cuộc sống trong bể cá.

Ngoài ra, chúng cũng sẽ dễ bị nhiễm ký sinh trùng, để giảm thiểu điều này thì bạn nên nuôi chúng trong bể cá sạch sẽ và đảm bảo hơn.

Nếu bạn biết cách để giữ điều kiện môi trường sống của bể phù hợp với cá bướm thì sẽ giúp cho chúng giảm thiểu khả năng mắc bệnh, tuy nhiên ngược lại nếu việc chăm sóc không đúng cách thì sẽ có thể dẫn đến những căn bệnh cho cá bướm như sau:

Bệnh xù vảy

Đây là bệnh làm cho cá bị nhiễm vi khuẩn và gây sưng tấy quanh vùng dạ dày làm cho vảy cá bị xù ra.

Xem thêm: Cá vẹt là gì? Có nên nuôi cá vẹt trong bể cá không?

Nguyên nhân của bệnh xù vảy cá thường là do điều kiện nước sử dụng quá nhiều muối, nước bị mất vệ sinh, chế độ ăn uống không phù hợp và do bị thương hoặc có khối u bên trong cơ thể của cá.

Điều quan trọng là phải điều trị bệnh này cho cá sớm, vì nó dễ làm cá bị chết nếu đến giai đoạn chúng bị sưng như các dấu hiệu ở trên.

Ngộ độc Nitrit hoặc Nitrat

Ngộ độc này xảy ra khi điều kiện bể nước không được đảm bảo và duy trì đúng cách.

Các triệu chứng của cá bị ngộ độc sẽ bao gồm chán ăn, mất cân bằng, chuyển động mang nhanh, nằm dưới đáy bể và trong trường hợp nghiêm trọng hơn thì cá sẽ cuộn tròn người lại.

Xem thêm: Cá Trạng Nguyên là gì? Đặc điểm, cách nuôi và chăm sóc

Cách giải quyết nhanh nhất mà bạn nên làm đó là thay nước trong bể, giảm cho ăn và tăng cường sục khí vào trong bể, tuy nhiên các phương pháp này thì bạn cần làm mọi thứ từ từ và liên tục.

Để ngăn ngừa cá bị ngộ độc, bạn hãy thực hiện bảo trì bể cá thường xuyên, giữ cho bể sạch sẽ và không nên nuôi quá nhiều cá trong bể của bạn.

V. Các loài cá bướm phổ biến

Bây giờ các bạn hãy cùng tìm hiểu qua các loài cá bướm phổ biến trên thế giới với từng đặc điểm và thuộc tính riêng biệt mà bạn cần ghi nhớ đến.

Vậy là bài viết này đã giới thiệu đến các bạn về loài cá bướm cũng như tìm hiểu rõ hơn về các loài bướm đang được nuôi phổ biến nhất hiện nay. Bạn nên nghiên cứu kỹ lưỡng về các loài cá bướm trước khi lựa chọn nuôi bất kỳ loài cá nào để có thể nuôi và đạt hiệu quả tốt nhất. Chúc các bạn thành công!

Xem thêm: Con còng là gì? Chúng ăn gì? cách nuôi con vật này trong bể cá